Turystyka i rekreacja
Studia pierwszego stopnia
II rok, sem. 4
1. ZAJĘCIA ORGANIZACYJNE
2. STRUKTURA MOTORYCZNOŚCI
Definicje motoryczności człowieka. Strona potencjalna i efektywna motoryczności. Predyspozycje i zdolności motoryczne. Klasyfikacja i struktura zdolności motorycznych oraz umiejętności ruchowych.
- Literatura podstawowa [15]
- Literatura uzupełniająca [5, 23]
3-4. CHARAKTERYSTYKA ZDOLNOŚCI KONDYCYJNYCH – RODZAJE I METODY DIAGNOZOWANIA
Siła mięśniowa i jej rodzaje w kategoriach biomechaniki (siła statyczna pasywna i aktywna, siła dynamiczna eksplozywna, szybka i wolna itd.). Pojęcie siły względnej i bezwzględnej oraz absolutnej. Pojęcie jednostki motorycznej. Struktura i właściwości włókien mięśniowych a poziom siły. Diagnostyka zdolności siłowych człowieka. Pojęcie wytrzymałości. Formy (odmiany) wytrzymałości. Beztlenowe i tlenowe procesy wytwarzania energii w mięśniach. Maksymalny pobór tlenu i jego pośrednie i bezpośrednie metody wyznaczania. Ocena poziomu wytrzymałości przy zastosowaniu testów motorycznych.
- Literatura podstawowa [15, 28, 19, 24]
- Literatura uzupełniająca [11, 12, 20, 23]
5. SZYBKOŚĆ I ZWINNOŚĆ JAKO HYBRYDOWE ZDOLNOŚCI MOTORYCZNE, ICH SKŁADOWE I METODY POMIARU. GIBKOŚĆ JAKO WŁAŚCIWOŚĆ MORFOFUNKCJONALNA CZŁOWIEKA
Formy zdolności szybkościowych. Pojęcie szybkości reakcji (czas reakcji utajonej + czas prostego ruchu docelowego) oraz częstotliwości ruchów. Definicja oraz charakterystyka wybranych form zwinności. Czy należy utożsamiać zwinność z koordynacją ruchową i zdolnościami koordynacyjnymi? Definicja i ogólna charakterystyka gibkości. Metody oceny poziomu szybkości, zwinności i gibkości.
- Literatura podstawowa [ 21, 24]
- Literatura uzupełniająca [2, 7, 15, 25]
6-7. CHARAKTERYSTYKA KOORDYNACYJNYCH ZDOLNOŚCI MOTORYCZNYCH
Charakterystyka koordynacyjnych zdolności motorycznych (KZM). Miejsce KZM w strukturze motoryczności. Kryteria oceny KZM. Poziomy wymogów koordynacyjnych. Neurofunkcjonalne i psychiczne predyspozycje KZM. Szczegółowa charakterystyka specyficznych KZM (szybkość reakcji motorycznej, poczucie równowagi ruchów)
- Literatura podstawowa [15, 16]
- Literatura uzupełniająca: [1, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 22, 25]
8. CZĄSTKOWE KOLOKWIUM ZALICZENIOWE (1)
9. DIAGNOZA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ CZŁOWIEKA.
Ogólne zasady i założenia metodyki testowania. Europejski Test Sprawności Fizycznej. Karta badania Eurofit i interpretacja wyników. Indeks Sprawności Fizycznej Zuchory.
- Literatura podstawowa [15, 23]
10. FUNCTIONAL MOVEMENT SCREEN (FMS) – SYSTEM OCENY FUNKCJONALNEJ
Ocena motoryczna oparta o koncepcję FMS. Podstawowe wzorce ruchowe (głęboki przysiad, przeniesienie nogi nad poprzeczką, przysiad w wykroku, ruchomość obręczy barkowej, aktywne uniesienie wyprostowanej nogi, stabilność tułowia, stabilność rotacyjna tułowia). Testy uzupełniające – instrukcje wykonania. Interpretacja wyniku końcowego uzyskanego w teście FMS. Przykładowy zestaw ćwiczeń korygujących w oparciu o wyniki uzyskane w próbach FMS.
- Literatura podstawowa [3, 4]
- Literatura uzupełniająca [13, 26]
11. TRENING FUNKCJONALNY I MOŻLIWOŚCI JEGO WYKORZYSTANIA W REKREACJI
Zasady, cele i funkcje prozdrowotne treningu funkcjonalnego.
- Literatura podstawowa [29, 30]
12. METODY POMIARU POTENCJAŁU MOTORYCZNEGO CZŁOWIEKA W WARUNKACH LABORATORYJNYCH.
CZĄSTKOWE KOLOKWIUM ZALICZENIOWE (2)
Pojęcie asocjacyjnego pomiaru zdolności motorycznych. Praktyczne zastosowanie urządzeń pomiarowych w celu diagnozy i oceny zdolności motorycznych. Testy aparaturowe oraz komputerowe (Biodex System, Wiedeński System Testowy, Platformy Tensometryczne, Stabilometr).
- Literatura podstawowa [16]
- Literatura uzupełniająca [27]
13. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ – ZALICZENIA, WPISY
LITERATURA
- Błaszczyk J.W.: Kontrola stabilności postawy ciała. Kosmos, 42 (2): 473-486, 1993.
- Boyle M. Advances in Functional Training. Training Techniques for Coaches, Personal Trainers and Athletes. Lotus Publishing, 2010.
- Boyle M. Functional Training for Sport. Human Kinetics, 2004.
- Cook G., Burton L., Kiesel K., Rose G., Bryant MF. Movement. Functional movement system. Screening, Assessment, Corrective Strategies. On target Publications, 2010.
- Czajkowski Z.: Od zwinności do zdolności zbornościowych. Sport Wyczynowy 1993.
- Furmanek M., Słomka K. Diagnoza potencjału koordynacyjnego. W: Juras G. Słomka K. Górska K. (red.) Sporty śnieżne. Wybrane aspekty przygotowania motorycznego i aktualna tematyka badawcza. Akademia Wychowania Fizycznego im. J. Kukuczki w Katowicach, 2012.
- Gierat B., Górska K.: Biopsychiczne podstawy zdolności motorycznych. Studia nad motorycznością ludzką 5. AWF Katowice, 1999.
- Górska T., Majczyński H.: Mechanizmy sterowania ruchami dowolnymi. W: Mózg i zachowanie. (red.) Górska T., Grabowska A., Zaspalska J. PWN Warszawa 1997, 214 – 236.
- Harre D., Hauptmann J.: Szybkość i trening szybkości. RCMSzKFiS Warszawa. 1988.
- Juras G. Koordynacyjne uwarunkowania procesu uczenia się utrzymywania równowagi ciała. AWF Katowice, 2003.
- Juras G., Mynarski W., Waśkiewicz Z.: Zdolność różnicowania ruchów w świetle analizy czynnikowej. Zeszyty Metodyczno-Naukowe AWF Katowice, 1993, 4.
- Juras G., Waśkiewicz Z.: Czasowe, przestrzenne oraz dynamiczne aspekty koordynacyjnych zdolności motorycznych. Studia nad motorycznością ludzką 3. AWF Katowice, 1998.
- Kasperczak T.: Siła i wytrzymałość siłowa a postawa ciała u dzieci. Antropomotoryka. 1990, 3.
- Kozłowski S., Nazar K. Beztlenowe i tlenowe procesy metaboliczne w pracujących mięśniach – koncepcja progu beztlenowego. Sport Wyczynowy 1983, 8-9.
- Lephart S. M., Fu F. H. (Editors) Proprioception and Neuromuscular Control in Joint Stability. Human Kinetics, 2000.
- Ljach W.I., Mynarski W., Raczek J.: Biopsychiczne predyspozycje koordynacyjnych zdolności motorycznych – przegląd badań w piśmiennictwie rosyjskojęzycznym. Antropomotoryka, 1992, 12-13.
- Osiński W. Antropomotoryka. AWF Poznań, 2003.
- Raczek J., Mynarski W., Ljach W.I.: Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych zdolności motorycznych. AWF Katowice, 2002.
- Raczek J., Mynarski W., Ljach W.I.: Teoretyczno-empiryczne podstawy kształtowania i diagnozowania koordynacyjnych zdolności motorycznych. Studia nad motorycznością ludzką 4. AWF Katowice, 1998, 11-44.
- Raczek J., Mynarski W.: Z badań nad strukturą koordynacyjnych zdolności motorycznych. Antropomotoryka, 1991, 5.
- Raczek J.: Wytrzymałości dzieci i młodzieży. RSMSzKFiS Warszawa 1991.
- Sahlin K.: Regulacja procesów energetycznych podczas wysiłku fizycznego. Sport Wyczynowy, 1984, 8.
- Sozański H., Witczak T.: Trening szybkości. SiT Warszawa, 1981.
- Starosta W.: Koordynacja ruchowa człowieka. W: Osiński W. (red.): Motoryczność człowieka – jej struktura, zmienność i uwarunkowania. Monografie, Podręczniki, Skrypty, 310. AWF Poznań, 1996.
- Szopa J., Mleczko E., Żak S.: Podstawy antropomotoryki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków, 1996, 7-49.
- Ulatowski W.: Teoria sportu. W: Trening. Kwartalnik Metodyczno-Szkoleniowy. Warszawa 1992, 1 (13).
- www.functionalmovement.com
- www.optojump.com
- Wyżnikiewicz-Kopp W.: Koordynacyjne zdolności ruchowe dzieci i młodzieży. Szczecin 1992.
- Zając A., Wilk M., Poprzęcki S., Bacik B., Rzepka R., Mikołajec K., Nowak K.: Współczesny trening siły mięśniowej. Wydanie drugie uzupełnione. AWF Katowice, 2010.