Katedra Motoryczności Człowieka > Kinezjologia > TiR > Treści programowe

Treści programowe

Turystyka i rekreacja
Studia pierwszego stopnia
II rok, sem. 4

1. ZAJĘCIA ORGANIZACYJNE

2. STRUKTURA MOTORYCZNOŚCI
Definicje motoryczności człowieka. Strona potencjalna i efektywna motoryczności. Predyspozycje i zdolności motoryczne. Klasyfikacja i struktura zdolności motorycznych oraz umiejętności ruchowych.

  • Literatura podstawowa [15]
  • Literatura uzupełniająca [5,  23]

3-4. CHARAKTERYSTYKA ZDOLNOŚCI KONDYCYJNYCH – RODZAJE I METODY DIAGNOZOWANIA
Siła mięśniowa i jej rodzaje w kategoriach biomechaniki (siła statyczna pasywna i aktywna, siła dynamiczna eksplozywna, szybka i wolna itd.). Pojęcie siły względnej i bezwzględnej oraz absolutnej. Pojęcie jednostki motorycznej. Struktura i właściwości włókien mięśniowych a poziom siły. Diagnostyka zdolności siłowych człowieka. Pojęcie wytrzymałości. Formy (odmiany) wytrzymałości. Beztlenowe i tlenowe procesy wytwarzania energii w mięśniach. Maksymalny pobór tlenu i jego pośrednie i bezpośrednie metody wyznaczania. Ocena poziomu wytrzymałości przy zastosowaniu testów motorycznych.

  • Literatura podstawowa [15, 28, 19, 24]
  • Literatura uzupełniająca [11, 12, 20, 23]

5. SZYBKOŚĆ I ZWINNOŚĆ JAKO HYBRYDOWE ZDOLNOŚCI MOTORYCZNE, ICH SKŁADOWE I METODY POMIARU. GIBKOŚĆ JAKO WŁAŚCIWOŚĆ MORFOFUNKCJONALNA CZŁOWIEKA
Formy zdolności szybkościowych. Pojęcie szybkości reakcji (czas reakcji utajonej + czas prostego ruchu docelowego) oraz częstotliwości ruchów. Definicja oraz charakterystyka wybranych form zwinności. Czy należy utożsamiać zwinność z koordynacją ruchową i zdolnościami koordynacyjnymi? Definicja i ogólna charakterystyka gibkości. Metody oceny poziomu szybkości, zwinności i gibkości.

  • Literatura podstawowa [ 21, 24]
  • Literatura uzupełniająca [2, 7, 15, 25]

6-7. CHARAKTERYSTYKA KOORDYNACYJNYCH ZDOLNOŚCI MOTORYCZNYCH
Charakterystyka koordynacyjnych zdolności motorycznych (KZM). Miejsce KZM w strukturze motoryczności. Kryteria oceny KZM. Poziomy wymogów koordynacyjnych. Neurofunkcjonalne i psychiczne predyspozycje KZM. Szczegółowa charakterystyka specyficznych KZM (szybkość reakcji motorycznej, poczucie równowagi ruchów)

  • Literatura podstawowa [15, 16]
  • Literatura uzupełniająca: [1, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 22, 25]

8. CZĄSTKOWE KOLOKWIUM ZALICZENIOWE (1)

9. DIAGNOZA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ CZŁOWIEKA.
Ogólne zasady i założenia metodyki testowania. Europejski Test Sprawności Fizycznej. Karta badania Eurofit i interpretacja wyników. Indeks Sprawności Fizycznej Zuchory.

  • Literatura podstawowa  [15, 23]

10. FUNCTIONAL MOVEMENT SCREEN (FMS) – SYSTEM OCENY FUNKCJONALNEJ
Ocena motoryczna oparta o koncepcję FMS. Podstawowe wzorce ruchowe (głęboki przysiad, przeniesienie nogi nad poprzeczką, przysiad w wykroku, ruchomość obręczy barkowej, aktywne uniesienie wyprostowanej nogi, stabilność tułowia, stabilność rotacyjna tułowia). Testy uzupełniające – instrukcje wykonania. Interpretacja wyniku końcowego uzyskanego w teście FMS. Przykładowy zestaw ćwiczeń korygujących w oparciu o wyniki uzyskane w próbach  FMS.

  • Literatura podstawowa [3, 4]
  • Literatura uzupełniająca [13, 26]

11. TRENING FUNKCJONALNY I MOŻLIWOŚCI JEGO WYKORZYSTANIA W REKREACJI
Zasady, cele i funkcje prozdrowotne treningu funkcjonalnego.

  • Literatura podstawowa [29, 30]

12. METODY POMIARU POTENCJAŁU MOTORYCZNEGO CZŁOWIEKA W WARUNKACH LABORATORYJNYCH.
CZĄSTKOWE KOLOKWIUM ZALICZENIOWE (2)
Pojęcie asocjacyjnego pomiaru zdolności motorycznych. Praktyczne zastosowanie urządzeń pomiarowych w celu diagnozy i oceny zdolności motorycznych. Testy aparaturowe oraz komputerowe (Biodex System, Wiedeński System Testowy, Platformy Tensometryczne, Stabilometr).

  • Literatura podstawowa [16]
  • Literatura uzupełniająca [27]

13. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ – ZALICZENIA, WPISY

LITERATURA

  1. Błaszczyk J.W.: Kontrola stabilności postawy ciała. Kosmos, 42 (2): 473-486, 1993.
  2. Boyle M. Advances in Functional Training. Training Techniques for Coaches, Personal Trainers and Athletes. Lotus Publishing, 2010.
  3. Boyle M. Functional Training for Sport. Human Kinetics, 2004.
  4. Cook G., Burton L., Kiesel K., Rose G., Bryant MF. Movement. Functional movement system. Screening, Assessment, Corrective Strategies. On target Publications, 2010.
  5. Czajkowski Z.: Od zwinności do zdolności zbornościowych. Sport Wyczynowy 1993.
  6. Furmanek M., Słomka K. Diagnoza potencjału koordynacyjnego. W: Juras G. Słomka K. Górska K. (red.) Sporty śnieżne. Wybrane aspekty przygotowania motorycznego i aktualna tematyka badawcza. Akademia Wychowania Fizycznego im. J. Kukuczki w Katowicach, 2012.
  7. Gierat B., Górska K.: Biopsychiczne podstawy zdolności motorycznych. Studia nad motorycznością ludzką 5. AWF Katowice, 1999.
  8. Górska T., Majczyński H.: Mechanizmy sterowania ruchami dowolnymi. W: Mózg i zachowanie. (red.) Górska T., Grabowska A., Zaspalska J. PWN Warszawa 1997, 214 – 236.
  9. Harre D., Hauptmann J.: Szybkość i trening szybkości. RCMSzKFiS Warszawa. 1988.
  10. Juras G. Koordynacyjne uwarunkowania procesu uczenia się utrzymywania równowagi ciała. AWF Katowice, 2003.
  11. Juras G., Mynarski W., Waśkiewicz Z.: Zdolność różnicowania ruchów w świetle analizy czynnikowej. Zeszyty Metodyczno-Naukowe AWF Katowice, 1993, 4.
  12. Juras G., Waśkiewicz Z.: Czasowe, przestrzenne oraz dynamiczne aspekty koordynacyjnych zdolności motorycznych. Studia nad motorycznością ludzką 3. AWF Katowice, 1998.
  13. Kasperczak T.: Siła i wytrzymałość siłowa a postawa ciała u dzieci. Antropomotoryka. 1990, 3.
  14. Kozłowski S., Nazar K. Beztlenowe i tlenowe procesy metaboliczne w pracujących mięśniach – koncepcja progu beztlenowego. Sport Wyczynowy 1983, 8-9.
  15. Lephart S. M., Fu F. H. (Editors) Proprioception and Neuromuscular Control in Joint Stability.  Human Kinetics, 2000.
  16. Ljach W.I., Mynarski W., Raczek J.: Biopsychiczne predyspozycje koordynacyjnych zdolności motorycznych – przegląd badań w piśmiennictwie rosyjskojęzycznym. Antropomotoryka, 1992, 12-13.
  17. Osiński W. Antropomotoryka. AWF Poznań, 2003.
  18. Raczek J., Mynarski W., Ljach W.I.: Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych zdolności motorycznych. AWF Katowice, 2002.
  19. Raczek J., Mynarski W., Ljach W.I.: Teoretyczno-empiryczne podstawy kształtowania i diagnozowania koordynacyjnych zdolności motorycznych. Studia nad motorycznością ludzką 4. AWF Katowice, 1998, 11-44.
  20. Raczek J., Mynarski W.: Z badań nad strukturą koordynacyjnych zdolności motorycznych. Antropomotoryka, 1991, 5.
  21. Raczek J.: Wytrzymałości dzieci i młodzieży. RSMSzKFiS Warszawa 1991.
  22. Sahlin K.: Regulacja procesów energetycznych podczas wysiłku fizycznego. Sport Wyczynowy, 1984, 8.
  23. Sozański H., Witczak T.: Trening szybkości. SiT Warszawa, 1981.
  24. Starosta W.: Koordynacja ruchowa człowieka. W: Osiński W. (red.): Motoryczność człowieka – jej struktura, zmienność i uwarunkowania. Monografie, Podręczniki, Skrypty, 310. AWF Poznań, 1996.
  25. Szopa J., Mleczko E., Żak S.: Podstawy antropomotoryki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków, 1996, 7-49.
  26. Ulatowski W.: Teoria sportu. W: Trening. Kwartalnik Metodyczno-Szkoleniowy. Warszawa 1992, 1 (13).
  27. www.functionalmovement.com
  28. www.optojump.com
  29. Wyżnikiewicz-Kopp W.: Koordynacyjne zdolności ruchowe dzieci i młodzieży. Szczecin 1992.
  30. Zając A., Wilk M., Poprzęcki S., Bacik B., Rzepka R., Mikołajec K., Nowak K.: Współczesny trening siły mięśniowej. Wydanie drugie uzupełnione. AWF Katowice, 2010.